Γράφει ο Δρ. Διονύσιος Βενιεράτος
Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών
Εισαγωγικά
Ας ξεκινήσουμε με μια κοινοτοπία, η οποία ωστόσο πολύ συχνά λησμονείται και κυρίως λησμονείται από τους Έλληνες πολιτικούς: Ο επενδυτής δεν διακινδυνεύει το κεφάλαιό του και την προσωπική του εργασία (και ψυχική ισορροπία...) παρά μόνο όταν προσδοκά ένα εύλογο κέρδος σε εύλογο χρονικό ορίζοντα.
Όσο κι αν αγαπά μια χώρα και θέλει να βοηθήσει τους κατοίκους της, δεν θα επενδύσει όταν έχει πιθανότερη – έως βέβαιη – την προσδοκία της ζημίας και της ψυχικής του ταλαιπωρίας.
Από την άλλη μεριά, είναι βέβαιο ότι θα προχωρήσει στην επένδυση, ακόμη και αν... δεν αισθάνεται την παραμικρή αγάπη για τη χώρα...
Συνεχίζουμε με ένα απόσπασμα από άρθρο μου στο aixmi.gr, τον Αύγουστο του 2011, που αναπαρήχθη και αλλού
http://kafeneio-gr.blogspot.com/2011/08/12.html#.Vifjxm7M-mV
«- Κερδίσαμε ύψος;
- Όχι. Χάσαμε. Κάτι χειρότερο κύριε Σμιθ! Πέφτουμε!
– Για όνομα του Θεού! Ρίξτε τη σαβούρα να ελαφρώσουμε.
- Άδειασα και το τελευταίο σακί.
- Κερδίσαμε τώρα ύψος;
- Όχι.
Ο διάλογος είναι μεταξύ του μηχανικού Κύρου Σμιθ και του ναυτικού Πένκροφτ, επιβατών πίπτοντος στον ωκεανό αεροστάτου και αμφοτέρων ηρώων στο μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν «Η μυστηριώδης νήσος».
Ένας παρεμφερής διάλογος θα μπορούσε να διαμειφθεί και μεταξύ του Έλληνος πρωθυπουργού και του υπουργού του της Εθνικής Οικονομίας, αμφοτέρων... αντι-ηρώων στην ιλαροτραγωδία «Η μυστηριώδης χώρα»! Συγγραφείς της είναι οι ανεπαρκείς, ιδιοτελείς ή/και διεφθαρμένοι πολιτικοί και οι αντάξιοι (κατ’εικόνα και ομοίωσιν) ιδιοτελείς, εξυπνάκηδες, ανυποψίαστοι και οψίμως αγανακτισμένοι πολίτες μιας χώρας, που διαθέτει τα πάντα για ευημερήσει: έδαφος, υπέδαφος, μνημεία, θάλασσα, παράλια, … ακόμα και ισχυρό επιστημονικό δυναμικό, και όμως μυστηριωδώς έχει περιέλθει σε κατάσταση shock: οικονομική κατάρρευση και πρωτοφανής διεθνής διασυρμός...»
Αυτά για τους πολιτικούς μας, που τα τελευταία χρόνια έχουν επιδοθεί σε ταξίδια ανά τον κόσμο για να προσελκύσουν επενδύσεις, ή προσκαλούν υποψήφιους επενδυτές να ταξιδέψουν στην Ελλάδα για να ...τους ανοίξει η όρεξη για επενδύσεις.
Καλά είναι τα ταξίδια γενιώς και οι προσωπικές επαφές ειδικότερα, αλλά οι πληροφορίες για τον επενδυτή βρίσκονται και στον προσωπικό του υπολογιστή. Εκεί λοιπόν ο υποψήφιος επενδυτής θα δει ότι η Ελλάδα είναι ένας ονειρεμένος τόπος για κάθε είδους επενδύσεις, αλλά αποτελεί συγχρόνως μια κόλαση για όποιον τις αποτολμήσει.
Πολλά θα μπορούσαν να γίνουν για να αναστραφεί η θλιβερή αυτή πραγματικότητα και έχουν αναλυθεί και προταθεί από πολλούς... ακόμη και από τους ίδιους τους άμεσα υπεύθυνους για την κατάσταση πολιτικούς (!).
Επικεντρωνόμαστε λοιπόν σε τρεις προτάσεις, που δεν έχουν συζητηθεί αρκετά και ίσως αξίζουν την προσοχή των αρμοδίων. Οι δύο πρώτες είχαν ήδη αναφερθεί στο παραπάνω άρθρο, η τρίτη δημοσιεύεται στην ουσία για πρώτη φορά εδώ:
Α) Επενδύσεις και φορολογικό σύστημα.
Το διαρκώς μεταβαλλόμενο φορολογικό σύστημα αποτελεί κινούμενη άμμο για υποψήφιους επενδυτές. Οι επιμένοντες να «παίζουν» με αλλεπάλληλους φορολογικούς νόμους και φορολογικοόυς συντελεστές που «ανεβοκατεβαίνουν» συνεχώς, ας αφήσουν απέξω τους επενδυτές. Για αυτούς να ισχύει (για 15ετία) ακριβώς ό,τι ίσχυε τη στιγμή που υπέβαλαν τον φάκελο για έγκριση της επένδυσης. Εκτός αν το σύστημα τροποποιηθεί επί το ευνοϊκότερο και θελήσουν οι ίδιοι να επωφεληθούν.
Η καινοτομία της παραπάνω πρότασης είναι η απαγκίστρωση της συμφωνίας κράτους – επενδυτή από το διαρκώς μεταβαλλόμενο νομικό πλαίσιο. Ως γνωστόν στην Ελλάδα δεν υπάρχει τίποτα πιο ασταθές από τους... «νόμους» της. Θα πρέπει λοιπόν η συμφωνία να έχει τη μορφή «ιδιωτικής σύμβασης» με ρήτρες για την απαρέγγλιτη τήρησή της προστατευμένες από διεθνή δικαστήρια και αρχές.
Β) Επενδύσεις και Συμβούλιο της Επικρατείας
Οποιαδήποτε επένδυση νομίζουν ότι τους ζημιώνει στο ελάχιστο, οι ιδιοτελείς και δικομανείς συμπολίτες μας μπορούν να την «μπλοκάρουν» με προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, που ακόμη και μετά από χρόνια μπορεί να την ακυρώσει (βασιζόμενο σε αμιγώς νομικά ή «συνταγματικά» επιχειρήματα, ενδεχομένως λανθασμένα) με ολέθριες συνέπειες για τον δυστυχή επενδυτή και την Εθνική Οικονομία. Ποιος τρελός θα επενδύσει κάτω από τέτοιες συνθήκες;
Η λύση που προτείνουμε είναι απλή: Να αφαιρεθούν νομικά ή και συνταγματικά οι σχετικές αρμοδιότητες από το ΣτΕ και να αποδοθούν σε ειδική Ανεξάρτητη Αρχή αρμόδια για όλες τις επιπτώσεις της επένδυσης, που θα στελεχώνεται από δικαστές, αλλά και οικονομολόγους, περιβαλλοντολόγους, επιστήμονες από όλους τους κλάδους καθώς και εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Αυτή θα αποφαίνεται τελεσίδικα εντός ευλόγου χρόνου ολίγων (π.χ. τριών) μηνών. Αν μετά την παρέλευση αυτού του διαστήματος δεν έχει ληφθεί απάντηση, αφενός μεν η επένδυση θα θεωρείται ότι εγκρίνεται, αφετέρου δε θα καταλογίζονται ευθύνες και χρηματικές ποινές στους υπεύθυνους για την καθυστέρηση.
Γ) «Κοινωνικοποίηση» των Δημοσίων Υπαλλήλων
Ήταν μία ιδέα του Γιώργου Καρατζαφέρη, το φθινόπωρο του 2011, όταν ήταν ακόμη… μνημονιακός. Την είχε διατυπώσει στη Βουλή… δεν θυμάμαι σε ποια ακριβώς συζήτηση.
Θυμάμαι όμως (μολονότι ο ίδιος δεν την υποστήριξε και δεν τη βρίσκω πλέον στο ίντερνετ) την ουσία της πρότασής του που έχει ενδιαφέρον.
Είχε πει δηλαδή:
Οι πλεονάζοντες δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι ΔΕΝ είναι εύκολο να απολυθούν για διάφορους λόγους, να παραμείνουν μισθοδοτούμενοι και να αποτελέσουν «δωρεάν» (από το κράτος) προσωπικό για ιδιωτικές επιχειρήσεις. Έτσι θα υπάρξει μια ανακούφιση όσων ιδιωτών επιθυμούν να επενδύσουν, αλλά έχουν δυσβάστακτα έξοδα.
Μια παραλλαγή της πρότασης αυτής θα μπορούσε να είναι η εξής:
Η αναλογία των υπαλλήλων που θα προσλαμβάνει ο υποψήφιος επενδυτής ιδιώτης είτε από την τεράστια δεξαμενή των ανέργων, είτε από το κράτος μέσω της νέας αυτής δυνατότητας να μην μπορεί να είναι λιγότερη από το 1 προς 1. Δηλαδή, για να έχει ο ιδιώτης επενδυτής δικαίωμα να κάνει χρήση κάποιου «κρατικού υπαλλήλου» (αυτόν τον όρο είχε επιλέξει τότε ο κ. Καρατζαφέρης αντί του «δημοσίου υπαλλήλου») θα πρέπει να έχει προσλάβει τουλάχιστον ένα ήδη άνεργο.
Με μια τέτοια ρύθμιση, θα διευκολυνθούν κάποιοι επενδυτές να επενδύσουν τώρα που το κλίμα χειροτερεύει ακόμα περισσότερο με την «φοροεπιδρομή» που υιοθετεί η παρούσα κυβέρνηση για να τηρήσει τη συμφωνία με τους δανειστές.
Ας μη βιαστούν κάποιοι να αντιτείνουν ότι «κανένας δημόσιος – βολεμένος – υπάλληλος δεν θα το δεχτεί». Πιστεύω και έχω ενδείξεις ότι υπάρχουν στο δημόσιο πολλοί – κυρίως νέοι – που δυσφορούν με την υποχρεωτική αδράνεια που έχουν υποαπασχολούμενοι και θα το δεχτούν ευχαρίστως. Κάποιο επιμίσθιο ή άλλα κίνητρα θα μπορούσαν να συμβάλουν σ’ αυτό.
Παραθέτω μια συζήτηση (που άκουσα τυχαία) μεταξύ υποαπασχολουμένων υπαλλήλων σε κάποια υπηρεσία, με την οποία έχω τακτική – λόγω επαγγέλματος – επαφή.
- Σκέφτεσαι να μετακινηθείς σ’ εκείνη την υπηρεσία;
- Ναι βρε παιδί μου. Εκεί φαίνεται ότι υπάρχει περισσότερο ενδιαφέρον και περισσότερη ύλη και δουλειά να κάνω. Εδώ, …βαριέμαι!
Η αρχή της πρότασης είναι εξαιρετικά απλή:
«Αν έχεις κάποιον που τον πληρώνεις για να κάθεται και δεν μπορείς εύκολα να απαλλαγείς από αυτόν… δώσε του να κάνει κάποια άλλη χρήσιμη δουλειά»
Η μείωση του λειτουργικού κόστους με προσωπικό, που δεν θα είναι υποχρεωμένοι να μισθοδοτούν είναι ένα προφανές κίνητρο για οιονδήποτε επενδυτή. Εξυπακούεται ότι αυτός θα μπορεί να «αναπέμπει» όποιον «κρατικό υπάλληλο» δεν κάνει για τη δουλειά που τον χρειάζεται ή – καλύτερα - να τον προωθεί σε κάποιον άλλο γνωστό του επιχειρηματία που θα μπορούσε να τον αξιοποιήσει επωφελέστερα.
Τελικό σχόλιο
Έχει λεχθεί προσφυώς ότι ο εντοπισμός ενός προβλήματος αποτελεί συγχρόνως και τη μισή από τη λύση του.
Τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας είναι γνωστά και εν πάση περιπτώσει «εντοπίσιμα». Έτσι, λύσεις μπορούν να βρεθούν για όλα, αρκεί να μην υπεισέρχονται οι «γνωστοί – άγνωστοι» παράγοντες που ...συσκοτίζουν το πρόβλημα και υπονομεύουν τη λύση του. Και ο νοών νοήτω...
Στο δικό μας χέρι είναι να γίνει η Ελλάδα μια εξόχως παραγωγική χώρα και ένας «επενδυτικός παράδεισος». Τίποτα δεν μας εμποδίζει σ’ αυτό παρά μόνο «ο κακός εαυτός μας», για να δανειστούμε μια ακόμα κοινότοπη, αλλά διαχρονικά αληθινή έκφραση.
<-- Κάνοντας Like στη σελίδα μας στο Facebook ενημερώνεστε άμεσα για τα νέα άρθρα
Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών
Εισαγωγικά
Όσο κι αν αγαπά μια χώρα και θέλει να βοηθήσει τους κατοίκους της, δεν θα επενδύσει όταν έχει πιθανότερη – έως βέβαιη – την προσδοκία της ζημίας και της ψυχικής του ταλαιπωρίας.
Από την άλλη μεριά, είναι βέβαιο ότι θα προχωρήσει στην επένδυση, ακόμη και αν... δεν αισθάνεται την παραμικρή αγάπη για τη χώρα...
Συνεχίζουμε με ένα απόσπασμα από άρθρο μου στο aixmi.gr, τον Αύγουστο του 2011, που αναπαρήχθη και αλλού
http://kafeneio-gr.blogspot.com/2011/08/12.html#.Vifjxm7M-mV
«- Κερδίσαμε ύψος;
- Όχι. Χάσαμε. Κάτι χειρότερο κύριε Σμιθ! Πέφτουμε!
– Για όνομα του Θεού! Ρίξτε τη σαβούρα να ελαφρώσουμε.
- Άδειασα και το τελευταίο σακί.
- Κερδίσαμε τώρα ύψος;
- Όχι.
Ο διάλογος είναι μεταξύ του μηχανικού Κύρου Σμιθ και του ναυτικού Πένκροφτ, επιβατών πίπτοντος στον ωκεανό αεροστάτου και αμφοτέρων ηρώων στο μυθιστόρημα του Ιουλίου Βερν «Η μυστηριώδης νήσος».
Ένας παρεμφερής διάλογος θα μπορούσε να διαμειφθεί και μεταξύ του Έλληνος πρωθυπουργού και του υπουργού του της Εθνικής Οικονομίας, αμφοτέρων... αντι-ηρώων στην ιλαροτραγωδία «Η μυστηριώδης χώρα»! Συγγραφείς της είναι οι ανεπαρκείς, ιδιοτελείς ή/και διεφθαρμένοι πολιτικοί και οι αντάξιοι (κατ’εικόνα και ομοίωσιν) ιδιοτελείς, εξυπνάκηδες, ανυποψίαστοι και οψίμως αγανακτισμένοι πολίτες μιας χώρας, που διαθέτει τα πάντα για ευημερήσει: έδαφος, υπέδαφος, μνημεία, θάλασσα, παράλια, … ακόμα και ισχυρό επιστημονικό δυναμικό, και όμως μυστηριωδώς έχει περιέλθει σε κατάσταση shock: οικονομική κατάρρευση και πρωτοφανής διεθνής διασυρμός...»
Αυτά για τους πολιτικούς μας, που τα τελευταία χρόνια έχουν επιδοθεί σε ταξίδια ανά τον κόσμο για να προσελκύσουν επενδύσεις, ή προσκαλούν υποψήφιους επενδυτές να ταξιδέψουν στην Ελλάδα για να ...τους ανοίξει η όρεξη για επενδύσεις.
Καλά είναι τα ταξίδια γενιώς και οι προσωπικές επαφές ειδικότερα, αλλά οι πληροφορίες για τον επενδυτή βρίσκονται και στον προσωπικό του υπολογιστή. Εκεί λοιπόν ο υποψήφιος επενδυτής θα δει ότι η Ελλάδα είναι ένας ονειρεμένος τόπος για κάθε είδους επενδύσεις, αλλά αποτελεί συγχρόνως μια κόλαση για όποιον τις αποτολμήσει.
Πολλά θα μπορούσαν να γίνουν για να αναστραφεί η θλιβερή αυτή πραγματικότητα και έχουν αναλυθεί και προταθεί από πολλούς... ακόμη και από τους ίδιους τους άμεσα υπεύθυνους για την κατάσταση πολιτικούς (!).
Επικεντρωνόμαστε λοιπόν σε τρεις προτάσεις, που δεν έχουν συζητηθεί αρκετά και ίσως αξίζουν την προσοχή των αρμοδίων. Οι δύο πρώτες είχαν ήδη αναφερθεί στο παραπάνω άρθρο, η τρίτη δημοσιεύεται στην ουσία για πρώτη φορά εδώ:
Α) Επενδύσεις και φορολογικό σύστημα.
Το διαρκώς μεταβαλλόμενο φορολογικό σύστημα αποτελεί κινούμενη άμμο για υποψήφιους επενδυτές. Οι επιμένοντες να «παίζουν» με αλλεπάλληλους φορολογικούς νόμους και φορολογικοόυς συντελεστές που «ανεβοκατεβαίνουν» συνεχώς, ας αφήσουν απέξω τους επενδυτές. Για αυτούς να ισχύει (για 15ετία) ακριβώς ό,τι ίσχυε τη στιγμή που υπέβαλαν τον φάκελο για έγκριση της επένδυσης. Εκτός αν το σύστημα τροποποιηθεί επί το ευνοϊκότερο και θελήσουν οι ίδιοι να επωφεληθούν.
Η καινοτομία της παραπάνω πρότασης είναι η απαγκίστρωση της συμφωνίας κράτους – επενδυτή από το διαρκώς μεταβαλλόμενο νομικό πλαίσιο. Ως γνωστόν στην Ελλάδα δεν υπάρχει τίποτα πιο ασταθές από τους... «νόμους» της. Θα πρέπει λοιπόν η συμφωνία να έχει τη μορφή «ιδιωτικής σύμβασης» με ρήτρες για την απαρέγγλιτη τήρησή της προστατευμένες από διεθνή δικαστήρια και αρχές.
Β) Επενδύσεις και Συμβούλιο της Επικρατείας
Οποιαδήποτε επένδυση νομίζουν ότι τους ζημιώνει στο ελάχιστο, οι ιδιοτελείς και δικομανείς συμπολίτες μας μπορούν να την «μπλοκάρουν» με προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, που ακόμη και μετά από χρόνια μπορεί να την ακυρώσει (βασιζόμενο σε αμιγώς νομικά ή «συνταγματικά» επιχειρήματα, ενδεχομένως λανθασμένα) με ολέθριες συνέπειες για τον δυστυχή επενδυτή και την Εθνική Οικονομία. Ποιος τρελός θα επενδύσει κάτω από τέτοιες συνθήκες;
Η λύση που προτείνουμε είναι απλή: Να αφαιρεθούν νομικά ή και συνταγματικά οι σχετικές αρμοδιότητες από το ΣτΕ και να αποδοθούν σε ειδική Ανεξάρτητη Αρχή αρμόδια για όλες τις επιπτώσεις της επένδυσης, που θα στελεχώνεται από δικαστές, αλλά και οικονομολόγους, περιβαλλοντολόγους, επιστήμονες από όλους τους κλάδους καθώς και εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Αυτή θα αποφαίνεται τελεσίδικα εντός ευλόγου χρόνου ολίγων (π.χ. τριών) μηνών. Αν μετά την παρέλευση αυτού του διαστήματος δεν έχει ληφθεί απάντηση, αφενός μεν η επένδυση θα θεωρείται ότι εγκρίνεται, αφετέρου δε θα καταλογίζονται ευθύνες και χρηματικές ποινές στους υπεύθυνους για την καθυστέρηση.
Γ) «Κοινωνικοποίηση» των Δημοσίων Υπαλλήλων
Ήταν μία ιδέα του Γιώργου Καρατζαφέρη, το φθινόπωρο του 2011, όταν ήταν ακόμη… μνημονιακός. Την είχε διατυπώσει στη Βουλή… δεν θυμάμαι σε ποια ακριβώς συζήτηση.
Θυμάμαι όμως (μολονότι ο ίδιος δεν την υποστήριξε και δεν τη βρίσκω πλέον στο ίντερνετ) την ουσία της πρότασής του που έχει ενδιαφέρον.
Είχε πει δηλαδή:
Οι πλεονάζοντες δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι ΔΕΝ είναι εύκολο να απολυθούν για διάφορους λόγους, να παραμείνουν μισθοδοτούμενοι και να αποτελέσουν «δωρεάν» (από το κράτος) προσωπικό για ιδιωτικές επιχειρήσεις. Έτσι θα υπάρξει μια ανακούφιση όσων ιδιωτών επιθυμούν να επενδύσουν, αλλά έχουν δυσβάστακτα έξοδα.
Μια παραλλαγή της πρότασης αυτής θα μπορούσε να είναι η εξής:
Η αναλογία των υπαλλήλων που θα προσλαμβάνει ο υποψήφιος επενδυτής ιδιώτης είτε από την τεράστια δεξαμενή των ανέργων, είτε από το κράτος μέσω της νέας αυτής δυνατότητας να μην μπορεί να είναι λιγότερη από το 1 προς 1. Δηλαδή, για να έχει ο ιδιώτης επενδυτής δικαίωμα να κάνει χρήση κάποιου «κρατικού υπαλλήλου» (αυτόν τον όρο είχε επιλέξει τότε ο κ. Καρατζαφέρης αντί του «δημοσίου υπαλλήλου») θα πρέπει να έχει προσλάβει τουλάχιστον ένα ήδη άνεργο.
Με μια τέτοια ρύθμιση, θα διευκολυνθούν κάποιοι επενδυτές να επενδύσουν τώρα που το κλίμα χειροτερεύει ακόμα περισσότερο με την «φοροεπιδρομή» που υιοθετεί η παρούσα κυβέρνηση για να τηρήσει τη συμφωνία με τους δανειστές.
Ας μη βιαστούν κάποιοι να αντιτείνουν ότι «κανένας δημόσιος – βολεμένος – υπάλληλος δεν θα το δεχτεί». Πιστεύω και έχω ενδείξεις ότι υπάρχουν στο δημόσιο πολλοί – κυρίως νέοι – που δυσφορούν με την υποχρεωτική αδράνεια που έχουν υποαπασχολούμενοι και θα το δεχτούν ευχαρίστως. Κάποιο επιμίσθιο ή άλλα κίνητρα θα μπορούσαν να συμβάλουν σ’ αυτό.
Παραθέτω μια συζήτηση (που άκουσα τυχαία) μεταξύ υποαπασχολουμένων υπαλλήλων σε κάποια υπηρεσία, με την οποία έχω τακτική – λόγω επαγγέλματος – επαφή.
- Σκέφτεσαι να μετακινηθείς σ’ εκείνη την υπηρεσία;
- Ναι βρε παιδί μου. Εκεί φαίνεται ότι υπάρχει περισσότερο ενδιαφέρον και περισσότερη ύλη και δουλειά να κάνω. Εδώ, …βαριέμαι!
Η αρχή της πρότασης είναι εξαιρετικά απλή:
«Αν έχεις κάποιον που τον πληρώνεις για να κάθεται και δεν μπορείς εύκολα να απαλλαγείς από αυτόν… δώσε του να κάνει κάποια άλλη χρήσιμη δουλειά»
Η μείωση του λειτουργικού κόστους με προσωπικό, που δεν θα είναι υποχρεωμένοι να μισθοδοτούν είναι ένα προφανές κίνητρο για οιονδήποτε επενδυτή. Εξυπακούεται ότι αυτός θα μπορεί να «αναπέμπει» όποιον «κρατικό υπάλληλο» δεν κάνει για τη δουλειά που τον χρειάζεται ή – καλύτερα - να τον προωθεί σε κάποιον άλλο γνωστό του επιχειρηματία που θα μπορούσε να τον αξιοποιήσει επωφελέστερα.
Τελικό σχόλιο
Έχει λεχθεί προσφυώς ότι ο εντοπισμός ενός προβλήματος αποτελεί συγχρόνως και τη μισή από τη λύση του.
Τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας είναι γνωστά και εν πάση περιπτώσει «εντοπίσιμα». Έτσι, λύσεις μπορούν να βρεθούν για όλα, αρκεί να μην υπεισέρχονται οι «γνωστοί – άγνωστοι» παράγοντες που ...συσκοτίζουν το πρόβλημα και υπονομεύουν τη λύση του. Και ο νοών νοήτω...
Στο δικό μας χέρι είναι να γίνει η Ελλάδα μια εξόχως παραγωγική χώρα και ένας «επενδυτικός παράδεισος». Τίποτα δεν μας εμποδίζει σ’ αυτό παρά μόνο «ο κακός εαυτός μας», για να δανειστούμε μια ακόμα κοινότοπη, αλλά διαχρονικά αληθινή έκφραση.
Tags:
απόψεις