"Πολιτεύτηκα για πρώτη φορά το 1977 με τη Ν.Δ. στην Α’ Αθήνας. Είχαμε κάποιας μορφής ενισχυμένη αναλογική. Ήμασταν κάπου 20 υποψήφιοι, εκλέχτηκαν οι μισοί, πέμπτος εγώ, έκτος ο Ράλλης. Ο λαός μίλησε. Η Ν.Δ. σχημάτισε αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Ακολούθησαν οι εκλογές του 1981. Με το ίδιο σύστημα. Τις κέρδισε θριαμβευτικά το ΠΑΣΟΚ. Στις εκλογές του 1985 το ΠΑΣΟΚ αισθάνθηκε κάποιες ανησυχίες. Τροποποίησε το εκλογικό σύστημα για να ενισχύσει το πρώτο κόμμα. Το 1989 το ΠΑΣΟΚ είδε τη συντριβή να έρχεται και έφερε την απλή αναλογική. Μετά από τρεις νικηφόρες εκλογικές αναμετρήσεις η Ν.Δ. κατάφερε το 1990 να σχηματίσει κυβέρνηση.
Η Ν.Δ. επανέφερε την ενισχυμένη αναλογική και με αυτή έχασε τις εκλογές του 1993. Οι επόμενες τρεις εκλογικές αναμετρήσεις -1996, 2000 και 2004- έγιναν με το ίδιο σύστημα. Θα είχε αλλάξει ενωρίτερα αν δεν είχε μεσολαβήσει το Σύνταγμα που επιβάλλει οι όποιες αλλαγές να ισχύουν από τις μεθεπόμενες εκλογές. Ετσι, για πρώτη φορά το 2007, ίσχυσε αναλογική για 260 έδρες και μπόνους 40 εδρών στο πρώτο κόμμα ή συνασπισμό κομμάτων. Κέρδισε η Ν.Δ. επωφελούμενη του μπόνους των 40 εδρών (που για καθαρά μικροκομματικούς λόγους είχε καταψηφίσει) και άλλαξε τον νόμο προβλέποντας μπόνους 50 εδρών και μόνο σε αυτοτελή κόμματα. Του νόμου της Ν.Δ. επωφελήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές.
Αυτά συνέβησαν τα τελευταία χρόνια με το εκλογικό σύστημα. Το εκλογικό σύστημα άλλαζε διαρκώς. Κατά κανόνα, για να εξυπηρετηθούν κομματικές σκοπιμότητες της στιγμής. Πολλά από τα εκλογικά συστήματα είναι καλπονοθευτικά, μια και δεν ακολουθούν κάποιον γενικό κανόνα ή κάποια γενική αρχή. Το φαινόμενο των συνεχών μεταβολών του εκλογικού νόμου δεν συναντάται σε καμία ώριμη δημοκρατική χώρα. Η αλήθεια είναι ότι όσο ήμουν βουλευτής ή υποψήφιος με ενδιέφερε η συζήτηση για το εκλογικό σύστημα. Πολύ μάλιστα. Διότι με αφορούσε. Αμεσα μάλιστα. Τώρα όμως που είμαι ένας πολίτης με μία ψήφο, τι με ενδιαφέρει;
Μαζί με τους Αλιβιζάτο, Βουρλούμη, Γεραπετρίτη, Κτιστάκι και Σπυρόπουλο διαμορφώσαμε ένα Καινοτόμο Σύνταγμα που κυκλοφόρησε στις εκδόσεις Μεταίχμιο.
Η πρότασή μας στο Σύνταγμα είναι οι μισοί τουλάχιστον βουλευτές να εκλέγονται σε περίπου ισομεγέθεις μονοεδρικές περιφέρειες. 9,9 εκατ. εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι για 150 έδρες. Δεν με ενδιαφέρει πώς θα βαφτίσουν το σύστημά μας οι επαγγελματίες πολιτικοί. Εγώ ο πολίτης, με τις μονοεδρικές θα ξέρω ποιος είναι ο βουλευτής μου. Οπως ξέρω ποιος είναι ο δήμαρχός μου. Είτε αυτός είναι δεξιός, είτε είναι αριστερός. Είδα στο BBC την οδύνη των πολιτών, δεξιών και αριστερών, που έχασαν τη βουλευτή τους, τη θαυμάσια Jo Cox, και επιβεβαιώθηκε μέσα μου η ορθότητα της πρότασής μας. Τουλάχιστον οι μισοί βουλευτές σε μονοεδρικές περιφέρειες ίσου περίπου μεγέθους, έτσι ώστε να ενισχυθεί ο δεσμός πολίτη και βουλευτή. Παράλληλα, στην πρότασή μας λέμε ότι ο βουλευτής δεν μπορεί να γίνει υπουργός, ούτε τώρα, ούτε στην επόμενη Βουλή. Σκεφτείτε λίγο πόσα από τα παλαιά κίνητρα συναλλαγής σκοτώνουμε με την πρότασή μας. Τι θα γίνει με τους υπόλοιπους 150 βουλευτές; Θα κατανεμηθούν στις 13 περιφέρειες αναλογικά με τον πληθυσμό και από κει και πέρα οι πολιτικοί έχουν τη δυνατότητα να κάνουν μερικά ανώδυνα παιχνίδια. Δηλαδή, ας ισχύσει απλή ή ενισχυμένη για τους υπόλοιπους βουλευτές, αλλά θα είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο το μονοεδρικό σύστημα για τουλάχιστον τους μισούς.
Αυτό που θα ήθελα με αφορμή αυτό το σημείωμα είναι να αλλάξω τη συζήτηση. Η απλή ή ενισχυμένη αναλογική είναι παιχνίδι εξουσίας που σήμερα με αφήνει αδιάφορο. Αυτό που θέλω είναι να αποκτήσω βουλευτή υπόλογο απέναντί μου. Ως πολίτης θέλω απέναντί μου έναν υπεύθυνο πολιτικό, στον οποίο να μπορώ να εκθέσω το πρόβλημά μου. Και να με ακούσει.
Μετρήστε την απόσταση που χωρίζει τον πολίτη από τον πολιτικό στην ενισχυμένη αναλογική και στην απλή αναλογική. Στην πλήρως απλή του Ισραήλ, με μία λίστα για όλη τη χώρα, πόση επαφή έχει ο μικροεπαγγελματίας της Χάιφα με έναν οποιονδήποτε βουλευτή; Δεν χρειαζόμαστε απλή ή ενισχυμένη αναλογική, αλλά προσέγγιση πολιτών και πολιτικών με μονοεδρικό.
Όσοι με διαβάζετε, σας παρακαλώ να μην παρασυρθείτε από τις υποκρισίες των κομμάτων. 200 βουλευτές μπορούν να συμφωνήσουν σε αλλαγές του εκλογικού νόμου που θα ισχύσουν στις επόμενες εκλογές. Σύμφωνα με όσα έγραψα παραπάνω, προς ποια κατεύθυνση θα έπρεπε να κινηθούν οι αλλαγές αυτές (μια και δεν τίθεται επί του παρόντος θέμα αλλαγής του Συντάγματος);
1. Να δημιουργηθούν τουλάχιστον 150 μονοεδρικές περιοχές.
2. Να κατατμηθούν οι μεγάλες περιφέρειες ώστε καμία να μην έχει περισσότερες από 5 έδρες.
3. Να διατηρηθεί το 3%.
4. Να μειωθεί το μπόνους σε 40 ή και 30 έδρες και να χορηγείται στο πρώτο κόμμα ή συνασπισμό κομμάτων και μόνο αν χρειάζεται το μπόνους για να σχηματίσει πλειοψηφία. (Δηλαδή, αν έχει 105 έδρες δεν θα του δοθεί το μπόνους των 40 εδρών για να έχει 145 έδρες. Θα δοθεί αν έχει 115 έδρες, οπότε με το μπόνους θα σχηματίσει πλειοψηφία)."
Tags:
απόψεις