Παρά τις προκλήσεις που σημειώνονται στο επιχειρηματικό
περιβάλλον, από το 2014 η αγορά καλλυντικών ακολουθεί ανοδική πορεία, με
αποτέλεσμα την αύξηση της αξίας της την διετία 2016 -2017. Σε σχέση με τα
κανάλια διανομής της αγοράς, το μεγαλύτερο ετήσιο ρυθμό αύξησης παρουσιάζει το
κανάλι των φαρμακείων, το οποίο τα τελευταία έτη αποκτά σταδιακά όλο και
μεγαλύτερο μερίδιο.
Ο κλάδος των καλλυντικών στην Ελλάδα περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων
(παραγωγικών, εισαγωγικών), η πλειοψηφία των οποίων ασχολείται με περισσότερες
από μία κατηγορίες προϊόντων. Επιπλέον πολλές επιχειρήσεις, δραστηριοποιούνται
παράλληλα και σε άλλους κλάδους, όπως των φαρμακευτικών και παραφαρμακευτικών
προϊόντων, των χημικών, των απορρυπαντικών κλπ. Ο ανταγωνισμός στον κλάδο είναι
έντονος, λόγω του πλήθους των επιχειρήσεων και της υπερπροσφοράς προϊόντων και
εμπορικών σημάτων κυρίως στο κανάλι της ευρείας
διανομής (supermarket και τμήματα self service καταστημάτων καλλυντικών). Η
πλειονότητα των επιχειρήσεων δραστηριοποιείται στο συγκεκριμένο κανάλι, λόγω
της εύκολης πρόσβασης, της προσιτής τιμής των προϊόντων, αλλά και της
δυνατότητας επιλογής μεταξύ πολλών εμπορικών σημάτων.
Οι τιμές πώλησης
των προϊόντων και το διαθέσιμο εισόδημα
των καταναλωτών αποτελούν τους βασικούς παράγοντες, που άλλες φορές επηρεάζουν
άμεσα τη ζήτηση των εξεταζόμενων προϊόντων και άλλες φορές την κατευθύνουν σε
πιο οικονομικά προϊόντα.
Βάσει της τελευταίας έκδοσης της Κλαδικής Μελέτης που
εκπονήθηκε από τη Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group, η συνολική εγχώρια παραγωγή καλλυντικών (σε
τιμές χονδρικής) παρουσίασε φθίνουσα πορεία την περίοδο 2007-2013, με μέσο
ετήσιο ρυθμό μεταβολής -2,5%. Από
το 2014 σημειώνεται ανάκαμψη. Το 2016 η εγχώρια παραγωγή εκτιμάται ότι εμφάνισε
σημαντική αύξηση (+8,5%), ενώ ανοδική είναι η τάση και για το 2017 (+5,9%)
γεγονός που οφείλεται και στην ενισχυμένη εξαγωγική δραστηριότητα των
επιχειρήσεων του κλάδου. Το μεγαλύτερο μερίδιο στην παραγωγή εκτιμάται ότι
καταλαμβάνουν τα προϊόντα περιποίησης
δέρματος, αποσπώντας το 44,5% το 2016.
Η εγχώρια
αγορά καλλυντικών την περίοδο 2010-2013, εξαιτίας της μειωμένης καταναλωτικής
ζήτησης, παρουσίασε πτωτική πορεία με μέση ετήσια μείωση -7,7%. Ωστόσο από το
2014 η αξία της αγοράς είναι ανοδική, σημειώνοντας ετήσια αύξηση 4,5% το 2016,
ενώ αύξηση εκτιμάται και το 2017 (+3%). Άνοδο παρουσίασαν και οι συνολικές
εξαγωγές την περίοδο 2012-2017, σημειώνοντας μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 6,3%.
Αναφορικά με τη διάρθρωση της αγοράς καλλυντικών τα
προϊόντα περιποίησης δέρματος
αποτελούν διαχρονικά την κυριότερη κατηγορία καλλυντικών. Το 2016 εκτιμάται ότι
κάλυψαν το 54,3% της συνολικής αξίας πωλήσεων, ενώ ακολούθησαν τα προϊόντα περιποίησης μαλλιών με ποσοστό 29,3%.
Σημαντική είναι η άνοδος που παρουσιάζει και η κατηγορία μακιγιάζ την τελευταία
τετραετία, κυρίως λόγω της αύξησης των εισαγόμενων προϊόντων.
Το 2016 το κανάλι της ευρείας
διανομής εκτιμάται ότι κάλυψε το 47,6% της αγοράς και ακολούθησε το κανάλι
των φαρμακείων με ποσοστό 21,3%. Η
αξία της αγοράς καλλυντικών που
διατίθενται από φαρμακεία κινείται ανοδικά την τελευταία πενταετία,
ενισχύοντας το μερίδιο των φαρμακείων στην αγορά καλλυντικών. Πολλοί
καταναλωτές φαίνεται ότι προτιμούν το συγκεκριμένο κανάλι διανομής κυρίως λόγω
της εμπιστοσύνης που αναπτύσσεται μεταξύ καταναλωτή και φαρμακοποιού.
Από την άλλη, οι
φαρμακοποιοί έχουν εστιάσει στην προώθηση καλλυντικών προϊόντων (κυρίως
δερμοκαλλυντικών) μέσω των φαρμακείων τους, προκειμένου να αντισταθμίσουν τις
απώλειες από τις αλλεπάλληλες μειώσεις που έχουν υποστεί οι τιμές των
φαρμακευτικών σκευασμάτων τα τελευταία χρόνια. Καθοριστικό ρόλο στην αύξηση των
πωλήσεων καλλυντικών στο εν λόγω κανάλι έπαιξαν τα e-shops των φαρμακείων που τα τελευταία έτη προσελκύουν όλο και
περισσότερους αγοραστές, λόγω της ευκολίας πραγματοποίησης αγορών, της
δυνατότητας σύγκρισης τιμών αλλά και των
σημαντικών προσφορών και εκπτώσεων.
Από την ανάλυση του ομαδοποιημένου ισολογισμού ο οποίος
συνετάχθη με βάση αντιπροσωπευτικό δείγμα 28 επιχειρήσεων καλλυντικών
(παραγωγικές & εισαγωγικές) με διαθέσιμα
οικονομικά στοιχεία για τα έτη 2015
και 2016 προκύπτουν τα εξής:
Το σύνολο του ενεργητικού
των εταιρειών σημείωσε αύξηση (7,3%) το 2016/15, ενώ αυξημένα εμφανίζονται (9,2%) και τα συνολικά ίδια κεφάλαια. Σημαντική αύξηση
παρουσιάζουν και οι συνολικές πωλήσεις (κατά 12%) γεγονός που οδήγησε
στην βελτίωση και των μικτών κερδών (13,7%) την ίδια περίοδο. Τόσο τα κέρδη EBITDA όσο και το τελικό (καθαρό) αποτέλεσμα του συγκεκριμένου
δείγματος εταιρειών εμφάνισαν αξιοσημείωτη αύξηση. Από τις 28 εταιρείες του
δείγματος, 23 ήταν κερδοφόρες το 2016 έναντι 22 το 2015.
Βάσει των ισχυουσών συνθήκων της οικονομίας και των
τάσεων της αγοράς (οικονομετρικό μοντέλο), για την περίοδο 2018-2020 προβλέπεται περαιτέρω αύξηση της εγχώριας αγοράς των
καλλυντικών, με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,4%. Το μεγαλύτερο ετήσιο ρυθμό αύξησης
παρουσιάζει το κανάλι των φαρμακείων. Θετικές διαφαίνονται και οι προοπτικές
για το διαδικτυακό εμπόριο (e - commerce)
λόγω της αύξησης τόσο του αριθμού χρηστών - αγοραστών μέσω διαδικτύου όσο και
του αριθμού των e-shop των εταιρειών του κλάδου ειδικά σε γνωστά brand names
καλλυντικών.